Griekse Wraps met kip

De zaterdag voor Pinksteren, dus is het Luilak. Van oudsher worden mensen vroeg wakker gemaakt met veel lawaai, belletje trekken en ander kattenkwaad. Althans, dat was ‘van oudsher’.

Naar mate de jaren verstreken werd het van kattenkwaad naar vandalisme en vernieling. We woonden in een klein buitenwijkje van een oorspronkelijk boerendorpje. Inmiddels is het dorp ingelijfd door de grotere gemeente, maar het dorpsgevoel bleef.

Luilak 1998

Tijdens Luilak kwamen een aantal buurtbewoners rond een uur of vijf op straat bij elkaar. De straat en eigendommen beschermen tegen een groep 14 – 16-jarige vandalen. Het was gezellig. Een buurvrouw zorgde voor koffie, frikandellen en wij voor geklets.

De gezelligheid verdween toen de groep straattuig op het toneel verscheen. Zo’n mannetje of twintig die één gezin in de straat bedreigde en weinig goeds in de zin had. De buurtbewoners pikten de vier of vijf ‘leiders’ uit de groep. Deze kregen een duidelijk ‘verzoek’ om te verdwijnen. De groep viel uiteen en droop af. ‘Iemand een frikandel’? En het werd weer gezellig. Volgend jaar weer?!

Vaak bestaat er een link tussen het verhaaltje en het recept. Soms niet. Deze keer heeft het recept Griekse Wraps met kip niets met het verhaaltje te maken.

Griekse Wraps met kip dus

Ingrediënten: 8 medium wraps, 2 tomaten, 2 uien, 600 gr kipdijfilet, 150 gr feta, handvol verse oregano, 20 gr gyroskruiden, 1 tl citroensap, 200 gr Dodoni Griekse yoghurt, 1/2 komkommer, ijsbergsla of romaine sla, peper, zout, 1 el ghee

Eerst maar eens het voorbereidende werk. De kip wordt in dunne reepjes gesneden. Een halve komkommer geschild en geraspt. De andere helft van de komkommer geschild en in dunne reepjes gesneden. De tomaat in dunne halve plakjes. De uien in dunne halve ringen. De feta, Griekse yoghurt, olijfolie, citroen en de kruiden staan onder handbereik.

De marinade: meng in een ruime schaal de gyroskruiden en drie eetlepels olijfolie goed door elkaar. Voeg de kipreepjes toe en roer het geheel goed door. De schaal kan afgedekt in de koelkast.

De saus: de geraspte halve komkommer gaat in een schaal. De 150 gram feta wordt op de komkommer fijn gekruimeld en de yoghurt wordt toegevoegd. Een scheutje citroensap, wat peper en zout een beetje olijfolie en een handje verse oregano gaan ook in de schaal. Dit geheel goed mengen tot een homogene massa. Ook deze schaal kan afgedekt in de koelkast.

De vulling: de ingrediënten voor de vulling liggen klaar op de diverse borden: de komkommerreepjes, de halve ui-ringen, de halve plakjes tomaat en de slablaadjes.

Bouwen aan de Griekse wraps

Nu moeten een aantal handelingen vlot op elkaar worden afgewerkt. De kip moet gebakken, de wraps verwarmt in de oven en de Griekse wraps met kip opgebouwd worden. Hier voor is ruimte op het aanrecht nodig.

De oven wordt voorverwarmt op 190 graden en de wraps volgens de aanwijzingen op het pak verwarmt. De kip in de wok met een beetje ghee gaar gebakken.

Is dit gedaan dan worden de wraps ingesmeerd met het feta-yoghurtmengsel, de kipstukjes verdeeld over de wraps. Daar op komen de tomaatplakjes, komkommerreepjes, ui-ringen en nog wat verse gescheurde oreganoblaadjes. De wraps zijn behoorlijk gevuld, zodat deze wat gevouwen kunnen worden. Met een prikker wordt de wraps dichtgehouden.

De kracht van kippensoep

‘…Kippensoep wordt al eeuwenlang in verschillende culturen gebruikt als een ondersteunend middel bij herstel van ziekte, zoals verkoudheid en griep. De “helende” eigenschappen komen voort uit een combinatie van voedingsstoffen, bioactieve stoffen, en fysiologische effecten. Hieronder een overzicht van de belangrijkste stoffen in kippensoep die bijdragen aan het herstel, gebaseerd op wetenschappelijke inzichten en culinaire tradities…’ De kracht van kippensoep.
Tekst is samengesteld door Grok3

1. Carnosine (uit kippenvlees)
Wat is het?: Carnosine is een dipeptide dat voorkomt in kippenvlees, vooral in de spieren. Het wordt gevormd uit de aminozuren bèta-alanine en histidine.
Werking: Carnosine heeft antioxiderende en ontstekingsremmende eigenschappen. Een studie van de Universiteit van Nebraska (2000) door Dr. Stephen Rennard suggereert dat kippensoep de beweging van neutrofielen (witte bloedcellen) vertraagt, wat ontstekingsreacties bij verkoudheid en griep kan verminderen.
Bijdrage aan herstel: Door ontstekingen te temperen, helpt carnosine symptomen zoals keelpijn en verstopte luchtwegen te verlichten. Het ondersteunt ook het immuunsysteem.

2. Cysteïne (uit kippenbouillon)
Wat is het?: Cysteïne is een zwavelhoudend aminozuur dat vrijkomt bij het lang koken van kippenbotten en vlees, vooral in bottenbouillon.
Werking: Cysteïne helpt slijm in de luchtwegen te verdunnen, wat hoesten en een verstopte neus verlicht. Het heeft een chemische structuur die vergelijkbaar is met acetylcysteïne, een medicijn dat wordt gebruikt om slijm af te breken bij luchtwegaandoeningen.
Bijdrage aan herstel: Het vergemakkelijkt het ophoesten van slijm en ondersteunt de ademhaling, wat cruciaal is bij griep en verkoudheid.

3. Collageen en gelatine (uit bottenbouillon)
Wat is het?: Collageen in kippenbotten wordt tijdens het koken omgezet in gelatine, dat rijk is aan aminozuren zoals glycine en proline.
Werking: Gelatine ondersteunt de darmgezondheid, wat indirect het immuunsysteem versterkt, aangezien een groot deel van het immuunsysteem in de darmen zit. Glycine heeft ook ontstekingsremmende eigenschappen en bevordert een goede nachtrust, wat essentieel is voor herstel.
Bijdrage aan herstel: Het hydrateert, ondersteunt de spijsvertering (licht verteerbaar bij ziekte), en helpt het lichaam te herstellen door celreparatie te bevorderen.

4. Vitaminen en mineralen (uit groenten)
Belangrijke stoffen:
Vitamine C (uit groenten zoals wortels, selderij, paprika, peterselie): Een antioxidant die het immuunsysteem ondersteunt en ontstekingen vermindert.
Vitamine K (uit bladgroenten zoals peterselie): Ondersteunt de bloedstolling en algemene celgezondheid.
Zink (uit kip en sommige groenten): Essentieel voor immuunfunctie en wondgenezing. Zinktekorten worden in verband gebracht met een verzwakt immuunsysteem.
Magnesium en kalium (uit groenten zoals aardappelen en prei): Helpen bij hydratatie en spierherstel, vooral bij koorts of zwakte.
Werking: Deze micronutriënten versterken het immuunsysteem, ondersteunen celherstel, en helpen het lichaam infecties te bestrijden.
Bijdrage aan herstel: Ze vullen tekorten aan die vaak ontstaan bij ziekte, vooral als de eetlust verminderd is.

5. Gember (in veel Aziatische varianten)
Wat is het?: Gember bevat bioactieve stoffen zoals gingerol en shogaol, die ontstekingsremmend en antimicrobieel zijn.
Werking: Gingerol remt ontstekingsreacties en helpt de luchtwegen vrij te maken door slijm te verminderen. Het stimuleert ook de bloedsomloop, wat een verwarmend effect heeft.
Bijdrage aan herstel: Gember verlicht symptomen zoals keelpijn en verstopping, en ondersteunt de spijsvertering, wat helpt bij een zieke maag.

6. Knoflook (veelgebruikt in diverse recepten)
Wat is het?: Knoflook bevat allicine, een zwavelverbinding met antibacteriële, antivirale, en ontstekingsremmende eigenschappen.
Werking: Allicine kan de groei van ziekteverwekkers remmen en het immuunsysteem stimuleren. Het helpt ook bij het verminderen van luchtwegontstekingen.
Bijdrage aan herstel: Knoflook ondersteunt het lichaam in de strijd tegen infecties en helpt symptomen zoals een verstopte neus te verlichten.

7. Kurkuma (vooral in Indonesische en Indiase varianten)
Wat is het?: Kurkuma bevat curcumine, een krachtige antioxidant en ontstekingsremmer.
Werking: Curcumine vermindert ontstekingsmarkers in het lichaam en kan de immuunrespons versterken. Het heeft ook antimicrobiële eigenschappen.
Bijdrage aan herstel: Het helpt ontstekingen in de luchtwegen en keel te verminderen, wat symptomen van griep en verkoudheid verlicht.

8. Capsaïcine (uit chilipepers, in pittige varianten zoals Mexicaanse of Thaise soep)
Wat is het?: Capsaïcine is de actieve stof in chilipepers die zorgt voor de pittige smaak.
Werking: Het stimuleert de afbraak van slijm in de luchtwegen en bevordert transpiratie, wat helpt bij koorts. Capsaïcine heeft ook een pijnstillend effect op keelpijn.
Bijdrage aan herstel: Het verlicht verstopping en geeft een verwarmend gevoel, wat comfort biedt bij ziekte.

9. Vocht en elektrolyten (uit bouillon)
Wat is het?: Kippensoep, vooral de bouillon, is rijk aan water en elektrolyten zoals natrium en kalium.
Werking: Hydratatie is cruciaal bij ziekte, vooral bij koorts, diarree, of braken, omdat het vochtverlies compenseert. Elektrolyten helpen de vochtbalans in het lichaam te reguleren.
Bijdrage aan herstel: Het voorkomt uitdroging, ondersteunt de stofwisseling, en maakt de soep licht verteerbaar, zelfs bij een verminderde eetlust.

10. Psychologische en fysiologische effecten van warmte
Wat is het?: De warmte van kippensoep, zowel in de dampen als bij consumptie, heeft een fysiologisch effect.
Werking: Warme dampen helpen de luchtwegen te openen door slijm los te maken, wat de ademhaling vergemakkelijkt. Daarnaast biedt de soep emotioneel comfort, vaak geassocieerd met zorg en thuis, wat een placebo-effect kan hebben.
Bijdrage aan herstel: Het verlicht verstopte neus en sinussen, en het comfort versterkt de mentale veerkracht, wat indirect herstel bevordert. De kracht van kippensoep.

Herstellende soep uit Oost-Europa

Weer een vraag gesteld aan Grok3. Omdat ik het best wel leuk vind en het gratis is. Zonder veel tijd kwijt te zijn krijg ik een lading aan informatie. Handig. Herstellende soep uit Oost-Europa


Rusland: Kippensoep (Kurinyi Sup) en Borsjtsj
Kippensoep: In Rusland is kippensoep, vaak gemaakt met kippenbouillon, groenten (zoals wortel, ui en selderij), en soms noedels of rijst, een klassiek gerecht bij verkoudheid of griep. Net als in andere culturen wordt kippensoep gewaardeerd om zijn verwarmende en  hydraterende eigenschappen.

•  Borsjtsj: Deze rode bietensoep, vaak met vlees, aardappelen, kool en wortelen, is rijk aan voedingsstoffen zoals vitamine C, ijzer en antioxidanten. Bieten staan bekend om hun ontstekingsremmende eigenschappen, wat kan bijdragen aan herstel. Hoewel borsjtsj voedzaam is, wordt het minder vaak specifiek als “ziektesoep” gezien dan kippensoep, maar het is een stevige maaltijd die energie levert tijdens herstel.

Polen: Rosół
In Polen is rosół, een heldere kippensoep, hét middel tegen ziekte. Het wordt gemaakt van kippenbouillon met groenten (wortel, prei, selderij, ui) en kruiden zoals peterselie en dille. Rosół is licht verteerbaar, hydraterend en rijk aan eiwitten, wat belangrijk is voor spierherstel en het immuunsysteem. Het wordt vaak geserveerd met noedels of kleine dumplings (pierogi). Polen geloven sterk in de helende werking van rosół, vergelijkbaar met de westerse overtuiging rond kippensoep.

Oekraïne: Borsch en Ukhá
Borsch: De Oekraïense variant van borsjtsj is vergelijkbaar met de Russische, maar vaak rijker aan ingrediënten zoals bonen, tomaten en soms varkensvlees. Het is voedzaam en bevat veel vitamine C en mineralen, wat het immuunsysteem ondersteunt. Door de variëteit aan groenten is het een goede keuze voor herstel, vooral als het met vlees wordt bereid voor extra eiwitten.

Ukhá: Dit is een vissoep gemaakt van visbouillon (vaak van zoetwatervis zoals karper) met aardappelen, wortelen en kruiden. Vis is een uitstekende bron van eiwitten en omega-3-vetzuren, die ontstekingen kunnen verminderen en het herstel kunnen bevorderen.

Hongarije: Húsleves
In Hongarije is húsleves (vleessoep, vaak met kip of rund) een traditionele soep die wordt gegeten bij ziekte. Het bevat groenten zoals wortel, pastinaak en selderij, en wordt vaak geserveerd met dunne noedels. De soep is licht, maar rijk aan voedingsstoffen, en wordt gezien als een opkikker bij griep of vermoeidheid. Hongaren voegen soms gember toe, wat misselijkheid kan verminderen en het immuunsysteem ondersteunt.

5. Tsjechië en Slowakije: Česnečka

Česnečka (knoflooksoep) is een populaire soep in Tsjechië en Slowakije, vooral bij verkoudheid. Het wordt gemaakt met veel knoflook, aardappelen, bouillon en soms brood of eieren. Knoflook heeft antibacteriële en antivirale eigenschappen, wat het een populaire keuze maakt bij ziekte. Deze soep is licht verteerbaar en helpt het immuunsysteem te versterken.

Praktische tips

•  Kleine porties: Bij ziekte is eetlust vaak verminderd. In Oost-Europese tradities worden soepen vaak in kleine porties geserveerd, meerdere keren per dag, om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen zonder de maag te belasten.

•  Aanpassen aan dieet: Als je specifieke dieetwensen hebt (bijvoorbeeld bij diabetes), kun je suikerarme of vetarme varianten van deze soepen maken, maar overleg met een diëtist voor persoonlijk advies.

•  Zelfgemaakte bouillon: Oost-Europese soepen worden vaak gemaakt met zelfgemaakte bouillon, die rijker is aan voedingsstoffen dan kant-en-klare bouillons. Lang trekken van botten met groenten en kruiden maximaliseert de voedingswaarde. Herstellende soep uit Oost-Europa

Kippensoep wereldwijd

A I is niet meer weg te denken uit de maatschappij. A I staat voor artificiële Intelligentie, kunstmatige intelligentie. Nu is er niets ‘intelligents’ aan A I. Het is een snelle opzoeker van bestaande teksten op internet en combineert deze. Nieuwsgierig als ik ben heb Grok gevraagd naar een overzicht van landen waar kippensoep gebruikt wordt tijdens en na ziekte. Kippensoep wereldwijd

Handig is het wel, ben ik achter gekomen. En zo waar krijg ik een lijstje met landen, tradities, verwijzingen naar recepten en een conclusie. Kippensoep wereldwijd. Onderstaand stukje heb ik niet zelf geschreven. Het is de tekst gegenereerd door Grok3. De tekst heb ik ingekort omdat deze anders te lang werd voor dit artikel.

’…Kippensoep wordt in veel landen, zoals Nederland, de VS, China, Indonesië, Mexico, Thailand, en de Joodse diaspora, gebruikt als een ondersteunend middel bij ziekte. De recepten verschillen, maar de kern – een voedzame, warme bouillon met kip en groenten – blijft consistent. Ingrediënten zoals gember, knoflook, en chili versterken de ontstekingsremmende en immuunondersteunende eigenschappen, terwijl het comfort van de soep een psychologische boost geeft…’

Kippensoep wereldwijd

Nederland
Traditie: In Nederland is kippensoep een klassiek gerecht bij verkoudheid en griep, vaak aangeduid als “Joodse penicilline” vanwege de veronderstelde helende eigenschappen. Het wordt gezien als voedzaam en licht verteerbaar, ideaal bij ziekte.

•  Recept: Een traditioneel Nederlands recept gebruikt een hele soepkip die minimaal vier uur wordt getrokken met knoflook, ui, laurier en kruidnagel. Groenten zoals aardappel, pastinaak, wortels, knolselderij, prei en bladselderij worden toegevoegd, en de soep wordt afgewerkt met peterselie.

Verenigde Staten
Traditie: In de VS is kippensoep, vaak “chicken noodle soup” genoemd, een iconisch comfortvoedsel bij ziekte, vooral in Joods-Amerikaanse gemeenschappen waar het de bijnaam “Joodse penicilline” draagt. Onderzoek van de Universiteit van Nebraska suggereert dat het de beweging van neutrofielen (witte bloedcellen) vertraagt, wat ontstekingsverschijnselen kan verminderen.

•  Recept: Het recept van Dr. Stephen Rennard, gepubliceerd door de Universiteit van Nebraska, bevat kip, uien, wortels, selderij, peterselie, en soms noedels. Het is eenvoudig maar voedzaam, met nadruk op de collageenrijke bouillon die ontstaat door het lang koken van kippenbotten, wat gelatine en aminozuren zoals cysteïne oplevert. Cysteïne helpt slijm verdunnen, wat hoesten vergemakkelijkt.

China
Traditie: In de Chinese keuken wordt kippensoep, vaak met gember en kruiden, gebruikt om de natuurlijke weerstand te versterken, vooral volgens principes van de traditionele Chinese geneeskunde. Gember wordt gezien als verwarmend en ondersteunend voor de longen.

•  Recept: Een voorbeeld is gember-kippensoep, waarbij een krachtige bouillon wordt getrokken van kip, gember, tijm, en laurier. Groenten zoals winterpeen, bleekselderij, ui, en knoflook worden toegevoegd, soms met noedels voor een maaltijdsoep. Knoflook werkt antibacterieel, en gember is ontstekingsremmend.

Indonesië
Traditie: In Indonesië is “soto ayam” een populaire kippensoep die vaak wordt gegeten bij ziekte, zoals griep of buikgriep, vanwege de licht verteerbare ingrediënten en verwarmende kruiden. Het lijkt op “bubur ayam” (rijstpap met kip), dat als een zachte, voedzame maaltijd wordt gezien.

•  Recept: Soto ayam bevat kippenbouillon met kurkuma, gember, knoflook, citroengras, en soms koriander of limoenblad. Het wordt vaak geserveerd met rijst, noedels, of taugé, en kan pittig worden gemaakt met chili. De soep is licht en voedzaam, met extra groenten zoals kool of wortel.

Mexico
Traditie: In Mexico wordt “caldo de pollo” vaak bereid als een voedzame soep voor zieke mensen, met een focus op herstel door voedzame en pittige ingrediënten.

•  Recept: Deze soep bevat kip, tomaten, chilipepers, koriander, limoen, en groenten zoals wortels en aardappelen. Varianten kunnen avocado of tortilla-chips als topping hebben. De soep is vaak pittig, wat helpt bij het vrijmaken van de luchtwegen.

Joodse gemeenschap (wereldwijd, met oorsprong in Oost-Europa)
Traditie: Kippensoep, vaak “Joodse penicilline” genoemd, heeft een lange geschiedenis in de Joodse cultuur, met wortels in Oost-Europa. Het werd al in de 12e eeuw door arts Moses Maimonides aanbevolen als remedie voor allerlei kwalen.

•  Recept: Joodse kippensoep, of “matzo ball soup”, bevat kippenbouillon met groenten zoals wortels, selderij, en uien, en vaak matzo-ballen (deeggnoedels gemaakt van matzomeel). Kruiden zoals dille en peterselie worden veel gebruikt. De bouillon wordt lang getrokken voor maximale smaak en voedingsstoffen.

Thailand
Traditie: Thaise kippensoep, zoals “tom kha gai” of pittige kippensoep, wordt soms gebruikt bij ziekte vanwege de verwarmende en ontstekingsremmende ingrediënten.

•  Recept: Tom kha gai bevat kokosmelk, kip, galanga, citroengras, kaffirlimoenblad, en chili. Een eenvoudiger pittige kippensoep kan sojasaus, sesamolie, en chili-olie bevatten, met groenten zoals paksoi of shiitake-paddenstoelen.

Niet genoemd zijn de Griekse kippensoep, de Italiaanse Peniciline, Marokkaanse kippensoep en de vel andere landen die ook kippensoep tegen griep gebruiken. Kippensoep wereldwijd. Wordt vervolgt met Herstellende soep uit Oost-Europa.
Grok3 waarschuwd: ‘…AI-reacties kunnen fouten bevatten…’

Italiaanse Peniciline, Pastina in Brodo

Italiaanse Peniciline, Pastina in Brodo

Joodse penicilline

Griekse kippensoep

WORDT AAN GEWERKT…

Ingrediënten: 500 gr kippennekken, 500 gr kippenvleugels, 4 stengels bleekselderij, 2 winterpenen, 1 grote ui, 2 bolletjes soloknoflook, 1 tl gedroogde tijm, 2 eieren, 1 klont boter, 40 gr Parmezaanse kaas snippers.

Aan de slag

Eerst ga ik de bouillon fabriceren. De kippennekken en de kippenvleugels gaan in de slowcooker. Een stengel bleekselderij en een kleine winterpeen stukjes gesneden gaan ook in de slowcooker. Twee liter water en wat Keltisch Zeezout toevoegen. De slowcooker kan voor acht uren om standje ‘Laag’.

Na acht uur kunnen de kippennekken en -vleugels uit de bouillon gevist worden. Ik gebruik anderhalf liter voor de soep. De rest gaat in ijsblokvormpjes om te bewaren voor later.

De winterpenen en bleekselderij worden in blokjes gesneden. De ui en knoflook worden, na gepeld te zijn, grof gesnipperd. In een grote soeppan gaan de groenten bij de bouillon. Op een middelhoog vuur wordt de inhoud aan de kook gebracht. Eenmaal aan de kook, kan het vuur iets lager en kan de soep zachtjes pruttelen voor een minuut of dertig.

De pan kan van het vuur en de soep wordt gepureerd met de staafmixer. De pan gaat weer op het vuur en de pasta wordt toegevoegd. Volgens de aanwijzingen op het pak wordt de pasta gaar gekookt. Af en toe roeren kan geen kwaad.

De eieren even klutsen en toevoegen aan de soep. Nu is het zaak om de eieren door de soep te roeren tot er sliertjes ei ontstaan. Dan kunnen de boter en de snippers kaas door de soep worden geroerd. De Italiaanse Peniciline, Pastina in Brodo is klaar om geserveerd te worden. Nog wat kaas er over gesnipperd en er kan gegeten worden.

Erwtensoep, naast lekker ook gezond

We eten regelmatig erwtensoep. De echte, na acht uur in de slowcooker te hebben gezeten. Met varkensvlees, met bot en huid vanwege de vele stofjes die de gezondheid ondersteunen. Met die groenten waar lichaamsondersteunende mineralen, vitaminen en vezels in zitten. Erwtensoep, naast lekker ook gezond

In deze beschrijving ga ik beknopt in op de lichaamsondersteunende stofjes van de ingrediënten. Voor de ingrediëntenlijst en de beschrijving naar het recept van echte erwtensoep.

In erwtensoep wordt varkensvlees gebruik. Het vlees moet uit bot, huid en vlees bestaan. Een varkenship heeft deze drie onderdelen in zich. Vaak is een varkenship wat ongemakkelijk in de pan te passen vanwege de vorm en grootte. Dan is een forse schenkel met bot en een stuk zwoerd makkelijker in de pan te passen. Ik gebruik dan 500 gr schenkel en 500 gr zwoerd.

Ik koop alleen vlees van grasgevoerde runderen welke geen medicijnen of krachtvoer krijgen. Van gezonde dieren die zonder stress zijn geslacht. Hierdoor koop ik het meest kwalitatieve vlees wat ik kan vinden. En dat vindt je weer terug in de producten en de gezondheid ondersteunende stofjes er in.

Vlees ingrediënten

Rundvlees schenkel met bot is rijk aan eiwitten, mineralen als ijzer en zink. Door rundvlees langdurig te stoven komt gelatine en collageen vrij. Deze ondersteunen de gewrichten en de huid en kan bijdragen aan een goede spijsvertering. Alle stoffen in rundvlees dragen bij aan de spieropbouw, transport van zuurstof in het bloed en aan een gezonde immuniteit. Verder is rundvlees een goede bron van omega-3 vetzuren. Deze vetzuren zorgen voor veel smaak, helpen bij het verminderen van ontstekingen en dragen bij aan een gezond hart.

Zwoerd (huid van het varken) bevat veel omega-3 vetzuren, choline, vitamine B, zink, magnesium, ijzer. Deze stoffen helpen bij het verlagen van je bloeddruk, ondersteunt de hersenen, zorgt voor de productie van antilichamen, bij de vorming van tanden en beenderen en ondersteunen het immuunsysteem.
Bij lang stoven van zwoerd en spek komt er gelatine vrij. Deze bevatten verschillende aminozuren. Gelatine kan een rol spelen bij de gezondheid van botten en gewrichten, het uiterlijk van haar en huis verbeteren, de hersenfunctie verbeteren, kan helpen bij Type 2 Diabetes, de darmgezondheid verbeteren en leverschade verminderen. Zwoerd kan ook gebruikt worden als bindmiddel voor soepen.

Gerookt spek zie zwoerd

Groenten ingrediënten

Antioxidanten zijn helpend bij het gezond houden resp, voorkomen van diabetes en hartaandoeningen. Prei is een goede bron van deze antioxidanten, polyfenolen en kaempferol. Aan de zwavelverbinding allicine wordt een cholester- en bloedrukverlagende werking toegedicht. De vezels in de prei zijn ondersteunend aan de darmen. Tenslotte is bekend dat prei onder de prebiotica gerekend wordt. Hierdoor wordt de opname van belangrijke voedingsstoffen bevorderd, wat weer ten goede komt van de algehele gezondheid.

Knolselderij ziet er niet echt aantrekkelijk uit. Van binnen is het echter een en al gezondheid van een indrukwekkende lijst van vitaminen en mineralen:
Vitamine K, B1, B3, B5, B6 en vitamine C.
Aan mineralen zijn te vinden:
Fosfor, ijzer, koper, mangaan, kalium, calcium, magnesium en zink. Alles bij elkaar genomen een veelzijdige ondersteuner van de gezondheid.

Winterpeen is ook zo’n gezondheidsondersteuner: Vet, Koolhydraten, Vezels, Magnesium, Kalium, Calcium, Fosfor en vitamine C. Winterpeen bevat veel betácaroteen. 

Bladselderij zie knolselderij

Uien bevatten onder andere vitamines A, E, PP, B2, B6, B11 en C. Uien zijn rijk aan mineralen; kalium, forfor, calcium, en het antioxidant quercetine. Van deze laatste wordt gezegd dat het de kans op ontstekingen in de bloedvaten vermindert. Verder nog caroteen, rutine, flavonoïden, quercetine, magnesium, ijzer, fosfor, zink, jodium, organische zuren. In de ui aanwezige vezels inuline en fructo-oligosachanden dragen bij aan gezonde darmen.
Al de genoemde stofjes zitten ook in uienschillen. Deze zijn goed bruikbaar om bijvoorbeeld thee te zetten.

In pastinaak zitten veel vezels, vitamine C, foliumzuur, kalium en antioxidanten. Pastinaak ondersteunt de nieren, zodat afvalstoffen sneller worden afgevoerd.

Gele spliterwten kunnen een superfood genoemd worden. Ze staan bol van de proteïnen, vezels, koper, ijzer, mangaan, foliumzuur, calcium en vitamine B.

Erwtensoep, naast lekker ook gezond.

Aardappel-ovenschotel

In 1996 kwam het voor het eerst in de winkel, Aardappel Anders. Een saus in een potje voor over de aardappel-ovenschotel. In allerlei smaken. In het ouderlijk gezin hebben we Aardappel Anders éénmaal uitgeprobeerd. En daar is het bij gebleven. Kennelijk is het bij veel mensen aangeslagen. Het is nog steeds te koop in de super.

Hier de ingrediënten van een potje op een rijtje: Water, koolzaadolie, ui, gemodificeerd zetmeel, kruiden 2,5% (bieslook, peterselie, Provençaalse kruiden), dextrose, zout, kaas, scharreleigeel, aroma’s (bevat melk), verdikkingsmiddel: xanthaangom, emulgatoren: polyfosfaten en natriumfosfaten, knoflookextract 0,15%, ui-extract.

Dat kan met minder ingrediënten en puurder. Hier gaan we.
Ingrediënten: 800 gr aardappelschijfjes, 6 sjalotjes, 1 grote rode paprika, 1 bolletje soloknoflook, 150 gr champignons, 80 gr geraspte kaas, 30 gr roomboter, 30 gr bloem, 400 ml melk, 1 tl tijm, 1 tl oregano, 1 tl paprikapoeder, 1tl grove mosterd, 1 tl groentenbouillon.

Aardappel-ovenschotel in elkaar zetten

Ik heb gekozen voor voorgekookte aardappelpartjes. Als voorbereiding heb ik een ovenschaal ingevet met boter. Het voorverwarmen van de oven kan nog even wachten.

De sjalotjes worden gepeld en gesnipperd. De paprika ontdaan van de zaadjes en zaadlijsten, dan in dunne reepjes gesneden die gehalveerd worden. De champignons worden in dunne plakjes gesneden. De paprikareepjes, gesnipperde sjalotten en de champignonplakjes worden in een klontje ghee gebakken op middelhoog vuur. Eenmaal zacht kan het vuur uit. Meng de aardappelpartjes en het gebakken mengsel goed door elkaar en laat dit mengsel met rust.

Nu komt het in elkaar zetten van de saus in beeld. In een pan met dikke bodem smelt ik de boter op laag vuur. Voeg de bloem toe en bak de bloem al roerend gedurende vijf minuten gaar. Daarna gaat de melk in de pan en breng dit al roerend aan de kook. Zet daarna het gas laag en voeg tijm, oregano, mosterd, paprikapoeder, zout en peper en groentebouillon aan de roux toe. Blijf de roux roeren tot het indikt. De saus mag best wel redelijk dik zijn, zodat het op de aardappelpartjes blijft liggen. Nu kan de oven voorverwarmd worden op 180 graden.

Het aardappel/groentenmengsel gaat in de ingevette ovenschaal en verdeel de saus gelijkmatig er over. Nog even met een spatel de saus verdelen zodat alles goed bedekt is. Op het laatst gaat de geraspte kaas over het geheel. De aardappel-ovenschotel gaat de oven in voor ongeveer 30 minuten op 180 graden in de oven. Het resultaat is de kaas gesmolten en goudbruin is. Dit is onze versie van aardappel-ovenschotel anders.

Vers gebakken Turks Brood

Soms zijn er van die dagen dat je je afvraagt waarom je sommige producten in de winkel koopt. Vaak uit gewoonte of dat het makkelijk is. Wij kopen regelmatig Turks brood. Soms in de supermarkt, vaak bij ‘de Turk’. Thuis gekomen alleen nog maar even 10 minuten afbakken. Toch maar een keer niet kopen maar zelf maken: vers gebakken Turks Brood.

Bij Turks brood uit de super zie je op de ingrediëntenlijst wat er in zit. Bij ‘de Turk’ zie je geen ingrediëntenopgave, want het brood in onverpakt. Bij zelf bakken gebruik ik goede producten van betrouwbare leveranciers. Dit wordt weer een project ‘weet wat je eet’.

Het bakken van een Turks brood is zo eenvoudig dat je er moeilijk een eigen draai aan kan geven. Daarom houd ik het bij dit basisrecept.


Ingrediënten: 500 gram tarwebloem, 7 gr instantgist, 1 el kristalsuiker, 1 tl zout, 150 ml lauwwarm water, 75 ml lauwwarme melk, 2 el olijfolie, 1 el boter, ei, 1,5 el sesamzaadjes.

Het is fijn om een ruime mengkom te hebben. Daar in gaat de bloem. In het middel van de bloem een kuiltje maken, daar gaat de gist in. Verder doe ik de suiker, zout boter en de olijfolie aan de rand van het bloembergje. Voeg tijdens het mixen beetje bij beetje het lauwwarme water en melk toe.

Mix het geheel met de deeghaken tot een veerkrachtig deeg. Ik neem daar ongeveer 10 tot 12 minuten voor. Dan kan de mengkom afgedekt worden met een schone theedoek. Het rijzen kan beginnen.

Ik ben ik het bezit van een rijskastje. Dus de kom met deeg gaat in de rijskast op 30 graden. Een bakje water in de rijskast erbij. Na een uur is het voldoende gerezen.

Ondertussen een bakplaat van bakpapier voorzien. Strooi wat bloem op het bakpapier. Het deeg op de bakplaat tot een rond plat brood vormen. Het deeg moet nu nog een minuut of 20 narijzen. Tijd om de oven voor te verwarmen op 200 graden.

De bovenkant van het deeg insmeren met een geklopt ei/melkmengsel en verdeel een handje sesamzaadjes er over. Ik maak met een scherp mesje wat strepen in het deeg. Bak het brood in 15 minuten bruin. Als het brood hol klinkt is het vers gebakken Turks Brood gaar en klaar.

Scones en breekbrood

Het komt er weer aan, Pasen. De super staat al ruim een maand vol met Paasattributen, chocolade eitjes, paashazen en…scones. Uiterste houdbaarheidsdatum 12-4-2025. En Paas valt dit jaar op 20 en 21 april. Dat wordt dus wachten op nieuwe aanvoer of net achter het net vissen. Dan maar zelf maken: scones en breekbrood.

De scones gekocht in de supermarkt hebben toch wel wat meer ingrediënten dan de zelf gemaakte. Ingrediënten die ik niet graag in mijn baksel wil. Het voordeel van zelf maken is dat je weet wat je eet. De ingrediënten die ik kies zijn zoveel mogelijk bio en van betrouwbare winkels. Scones en breekbrood in productie.

De scones maak ik in de oven en het breekbrood in de slowcooker.

Scones

Ingrediënten: 450 gr bloem, 125 gr koude roomboter, 16 gr bakpoeder, 50 gr kristalsuiker, 3 eieren, 175 ml karnemelk, snufje zout, 175 gr rozijnen.

Verwarm de oven voor op 200 graden.zet de rozijnen ‘in de week’ in een schaaltje water om te wellen. Snijd de boter in kleine stukjes. Meng in een ruime mengkom bloem, bakpoeder, suiker en zout. Voeg de stukjes boter bij het bloemmengsel en wrijf de boter door de bloem tot een korrelig geheel. Voeg twee eieren één voor één toe en de karnemelk scheutje voor scheutje. Kneed het geheel tot een niet al te plakkerig en soepel deeg. Dep de rozijnen droog en bestuif ze met wat bloem. Werk voorzichtig de rozijnen door het deeg.

Bestuif een grote snijplank met bloem en rol het deeg tot een centimeter of twee. Steek met een glas of een steekvorm van 5 of 6 centimeter diameter rondjes uit het deeg en leg deze op de met bakpapier bedekte bakplaat. Klop een ei op en bestrijk de scones er mee. De scones zijn in 10 tot 15 minuten in de oven gaar en klaar.

Breekbrood

Ingrediënten:
500 gr bloem, 1 zakje instant gist, 300 ml volle melk, 1 tl zout, een handje sesamzaad, 50 gr boter.

De boter ruim van te voren uit de koelkast en op kamertemperatuur brengen. Verwarm de melk tot lauwwarm. Doe de bloem, gist, suiker, zout, boter en melk in een mengkom. Meng de ingrediënten goed door elkaar. Kneed het tot een soepel niet plakkerig deeg. Dit kan met je handen of met een mixer met deeghaken. Maak van het deeg een bal.

Doe deze bal deeg in de mengkom en bedek deze met een schone theedoek. Bij ons gaat de mengkom voor een uur in het rijskastje op 30 graden. Na een uur is de volume ongeveer verdubbeld.

Kneed nogmaals het deeg goed door. Verdeel het deeg in acht kleine bolletjes. Doe een vel bakpapier in de slowcooker en schik daarop de bolletjes deeg. Klop het ei los en bestrijk de bolletjes met het losgeklopte ei. Strooi er een handvol (1 el ongeveer) sesamzaadjes over heen.

Leg een schone theedoek tussen de binnenpan en de deksel van de slowcooker en zet de slowcooker op ‘Hoog’ voor 1,5 uur. Heeft het breekbrood een kerntemperatuur van ongeveer 90 graden dan is het gaar en klaar. Til het brood uit de slowcooker met behulp van het bakpapier en laat het afkoelen op een rooster. Vlak voor het gebruik kan het brood voor een mooi korstje op 200 graden voor een minuut of vijf in de oven.

Witlofrolletjes uit de oven

Fazantenweg, Amsterdam Noord. Het voelde aan als een laan; een brede weg met veel bomen aan weerskanten. Je waande je ‘op sjiek’.

Het was in de tijd dat een gezin bestond uit man, vrouw en (gemiddeld) drie kinderen. De vrouw was huisvrouw, een eerzaam bestaan. De man verdiende het inkomen om het gezin te onderhouden. Dat werd in sommige kringen een ‘mansverdienste’ genoemd.

Het was in de tijd dat wij als een van de weinige gezinnen in de straat een televisietoestel hadden. Dus op woensdagmiddag kwamen buurtkinderen bij ons naar het kinderuurtje kijken. Zo’n kind of tien., zittend in een kring rond de tv. Tot dat…één van de kinderen op een dag tijdens een spannend moment van Dappere Dodo op de grond pieste. Op het tapijt. Vanaf dat moment was het televisietoestel niet meer beschikbaar voor de buurtkinderen.

Een enkeling was in het bezit van een automobiel. Die werden meestal aangeslingerd of aangeduwd. Dan is het makkelijk om een groot gezin te hebben; veel handen maken licht werk.

Zo ook het gezin dat woonde aan het begin van de Fazantenweg. Elke zondag ging het gezin ‘te kerke’ met het automobiel. De zes kinderen werden ingezet om de auto te starten door te duwen. En het lukte hen steeds weer, de auto startte en de kinderen togen aan boord.

Witlofrolletjes uit de oven.
Ingrediënten: 4 flinke stronken witlof, 1 kg kruimige aardappels, 8 plakken ham, 175 gr crème fraîche, 100 gr boter, 1 scheut melk, verse bieslook, 80 gr gesnipperde kaas.

Voor witlofrolletjes uit de oven heb je een grote ovenschaal nodig. Eerst wordt de puree gemaakt. Schil de aardappelen, was deze en snijdt ze in ongeveer gelijke stukken. De aardappelen opzetten met koud water en in ongeveer een kwartier zachtjes gaar koken.

Eenmaal gaar en afgegoten de aardappelen in de pan zonder deksel een minuut of twee laten uitdampen. Dan met de aardappelstamper de aardappelen tot puree stampen. Tijdens deze handeling wordt de boter in stukjes toegevoegd. Nu kan de garde aan de slag. Onder het langzaam bijschenken van de melk en het toevoegen van de crème fraîche wordt de puree luchtig geklopt. De puree mag wat aan de soepele vochtige kant zijn.

De oven kan inmiddels worden voorverwarmd op 200 graden. Ondertussen aan de slag met de witlof. Halveer deze en haal de harde kern eruit. Kook de witlofhelften drie minuten in zacht kokend water. Daarna de witlof afgieten en goed laten uitlekken. De witlofrolletjes worden omwikkeld met een plak ham.

Verdeel de aardappelpuree over de ingevette ovenschaal. Leg de witlof/hamrolletjes op de puree en bestrooi het geheel met ruim kaas. De ovenschaal gaat voor een minuut of dertig in de oven. De witlofrolletjes uit de oven is klaar als de kaas mooi bruin kleurt.

Wil je als eerste op de hoogte zijn van nieuwe recepten? Installeer dan de Feedly app en abonneer je op deze website. 

error: Het is niet toegestaan deze tekst te kopiëren
Geverifieerd door ExactMetrics