Hoe pittig wil je het hebben 

Op het programma van vanavond staat Mexicaanse loaded fries. We hebben alle ingrediënten in huis, behalve de pepertjes. Nu zijn in het dorp van ons tijdelijk verblijf weinig mogelijkheden om pepertjes te kopen. Dus naar de best gesorteerde super om pepertjes te scoren. Er is keuze genoeg maar, hoe pittig wil je het hebben? 

Naast de geijkte verpakkingen rode peper zonder duidelijke herkomst, was er ook een aardig pakketje met verschillende pepertjes, rood, groen, geel, langwerpig en bol. Dat sprak ons wel aan, dus in het mandje. Thuis gekomen ontdekten we op de achterkant van de verpakking de ‘Heat Index’ volgens de Scoville Schaal. Een indeling van pepersoorten naar soort en scherpte. 

Nooit te oud om te leren, dus de Scoville Schaal opgezocht voor meer kennis. Deze classificatie is ontwikkeld door Wilbur Scoville in 1912 en meet de scherpte van pepertjes en pittige sauzen. De scherpte wordt weergegeven in SHU (Scoville Heat Units). Een uurtje internetten heeft een overzicht opgeleverd van 10 pepersoorten, gerangschikt van mild tot zeer pittig, met hun geschatte Scoville-waarden. 

De Scoville-schaal meet de capsaïcine-concentratie, die de scherpte bepaalt.  De scherpte komt van capsaïcine, vooral geconcentreerd in de zaadlijsten en zaden en kan variëren onder invloed zoals bodem, klimaat en rijpheid. Hoe pittig wil je het hebben?

Een overzicht van 10 pepersoorten, gerangschikt van mild tot zeer pittig, met hun geschatte Scoville-waarden (SHU = Scoville Heat Units):

  1. Paprika (zoete paprika) – 0-100 SHU
    Milde, zoete smaak, vaak gebruikt in gerechten voor kleur en lichte smaak.
  2. Poblano – 1.000-2.000 SHU
    Licht pittig, populair in Mexicaanse gerechten, vaak gevuld of gedroogd (dan ancho genoemd).
  3. Jalapeño – 2.500-8.000 SHU
    Matig pittig, veel gebruikt in salsa’s en nacho’s, met een frisse, groene smaak.
  4. Serrano – 10.000-23.000 SHU
    Pittiger dan jalapeño, vaak rauw gebruikt in sauzen of gerechten.
  5. Cayenne – 30.000-50.000 SHU
    Scherp en kruidig, vaak gedroogd en gemalen tot poeder voor specerijen.
  6. Tabasco – 30.000-50.000 SHU
    Bekend van de gelijknamige saus, met een scherpe, frisse bite.
  7. Thai Chili (Bird’s Eye) – 50.000-100.000 SHU
    Klein maar krachtig, veel gebruikt in Zuidoost-Aziatische gerechten.
  8. Habanero – 100.000-350.000 SHU
    Zeer pittig, met een fruitige ondertoon, populair in hete sauzen.
  9. Scotch Bonnet – 100.000-350.000 SHU
    Vergelijkbaar met habanero, veel gebruikt in Caribische gerechten zoals jerk.
  10. Carolina Reaper – 1.500.000-2.200.000 SHU
    Extreem pittig, een van de heetste pepers ter wereld, alleen voor de durfals.

Hoe beperk je de scherpte van de pepertjes? Hoe pittig wil je het hebben? Lees het hier.

Variaties op aardappelpuree 

Er bestaat bij mij een bepaalde mate van luiheid. Als een recept geslaagd is houd ik me vaak aan dat recept. Ook in ons gezin wordt gehangen aan wat bekend is. Een variatie wordt soms omarmt, soms met argusogen bekeken. Neem aardappelpuree, het isveelzijdig en kan op allerlei manieren worden bereid. Er zijn veel varianten, afhankelijk van ingrediënten en smaken die worden toegevoegd. Variaties op aardappelpuree.

1.  Roompuree: Gemaakt met room, boter en/of melk voor een romige, zachte textuur. Vaak een klassieke, neutrale variant die past bij veel gerechten.

2.  Knoflookpuree: Aardappelpuree met toegevoegde (geroosterde) knoflook voor een intense, hartige smaak. Soms wordt knoflookolie of -poeder gebruikt.

3.  Kruidenpuree: Bevat verse of gedroogde kruiden zoals bieslook, peterselie, dille, tijm of rozemarijn. Dit geeft een frisse en aromatische twist.

4.  Kaaspuree: Verrijkt met kazen zoals Parmezaan, cheddar, gruyère of roomkaas voor een rijke, hartige smaak.

5.  Mosterdpuree: Aardappelpuree gemengd met (grove) mosterd, wat een pittige en scherpe smaak toevoegt, vaak lekker bij vleesgerechten.

6.  Truffelpuree: Gemaakt met truffelolie, truffelboter of echte truffel voor een luxe, aardse smaak.

7.  Zoete aardappelpuree: Gemaakt van zoete aardappelen in plaats van gewone aardappelen, vaak met kaneel, nootmuskaat of honing voor een zoetere smaak.

8.  Groentepuree: Gemengd met gepureerde groenten zoals wortel, pastinaak, bloemkool of doperwten voor extra smaak.

9.  Pesto-puree: Met toegevoegde pesto (bijvoorbeeld basilicum of rucola) voor een kruidige, Italiaans accent.

10.  Specerijenpuree: Met specerijen zoals nootmuskaat, paprikapoeder, kerrie of kurkuma voor een warme of exotische smaak.

11.  Ui- of sjalottenpuree: Met gebakken ui, sjalotten of uienpoeder voor een zoetige, hartige puree.

12.  Bacon- of spekpuree: Met krokante spekjes of spekvet voor een rokerige, zoute smaak.

Elke variatie kan verder worden aangepast met extra’s zoals zure room, yoghurt, olijfolie of zelfs een scheutje bouillon voor een andere textuur of smaak. Variaties op aardappelpuree 

Oma’s schort

Het belangrijkste gebruik van oma’s schort was om de jurk eronder te beschermen, maar daarbovenop werd het gebruikt als handschoen om een hete pan uit de oven te halen; het was prachtig om de tranen van kinderen weg te vegen, en bij bepaalde gelegenheden, om vieze gezichtjes schoon te maken.

Wanneer er bezoekers kwamen, diende het schort als schuilplaats voor verlegen kinderen; en als het koud weer was, pakte oma haar armen er mee in.

Vanuit de moestuin werd het gebruikt als mand voor veel groenten. Nadat de erwten waren geoogst, kwamen de kool aan de beurt. Aan het einde van het seizoen werd het gebruikt om appels uit de boom te verzamelen.

Als er onverwacht bezoekers kwamen, was het verrassend om te zien hoe snel dit oude schort het stof kon laten verdwijnen. Bij het serveren van het eten ging oma naar de stoep en zwaaide met haar schort en de mannen op het veld wisten zodra ze moesten eten.

Oma gebruikte het ook om de appeltaart te leggen die net uit de oven kwam op de vensterbank zodat het afkoelde, terwijl haar kleindochter het daar nu neerzet om te ontdooien. Het zal jaren duren voordat iemand iets uitvindt dat het Oma’s schort kan vervangen dat voor zoveel dingen gebruikt werd.

Bron onbekend

Oma’s appeltaart

Ingrediënten
Voor het deeg: 300 g patentbloem, 200 g koude boter, 150 g witte basterdsuiker, 1 ei, Snufje zout

Voor de vulling:
1 kg appels, 50 g suiker, 2 tl kaneel, 50 g rozijnen (geweld in lauw water), 25 g custardpoeder, sap van een halve citroen.

Aan de slag: Oma’s appeltaart

Meng bloem, basterdsuiker en zout in een kom. Voeg de koude boter toe en wrijf met je vingertoppen tot een kruimelig deeg. Klop het ei los, voeg ¾ ervan toe aan het deeg (bewaar de rest voor bestrijken). Kneed kort tot een samenhangend deeg. Voeg eventueel 1 el koud water toe als het te droog is. Wikkel het deeg in vershoudfolie en laat 30 minuten rusten in de koelkast.

Schil de appels, verwijder het klokhuis en snijd in dunne schijfjes of blokjes. Meng de appels in een kom met suiker, kaneel, custardpoeder, citroensap en uitgelekte rozijnen.

 Vet de springvorm in en bestuif licht met bloem. Rol 2/3 van het deeg uit op een bebloemd oppervlak tot een cirkel van ca. 30 cm. Bekleed de springvorm (bodem en randen) met het deeg.

Schep de appelvulling in de vorm en druk licht aan. Rol de rest van het deeg uit en snijd in repen van 1-1,5 cm breed. Leg deze in een ruitpatroon over de vulling. Vouw de randen van het deeg iets over de repen en druk aan.

Klop het overgebleven ei met 1 el melk of water en bestrijk de deegrepen en rand ermee. Bak de taart in het midden van de oven in 60-70 minuten goudbruin en gaar. Laat de taart afkoelen in de vorm.

Hamburger van kip met orgaanvlees

Tijdens onze wekelijkse boodschappenronde waren we bij onze favoriete slager. We hoorden een andere klant om hamburger van kip met orgaanvlees vragen. Een hamburger van kippengehakt met 20% orgaanvlees. Onze interesse was gewekt.

Maar waarom kippengehakt met orgaanvlees willen eten? Kippenorgaanvlees, vooral lever, is een rijke bron van essentiële voedingsstoffen. Het bevat veel vitamine A, vitamine B12, foliumzuur, ijzer, koper, en andere mineralen. Deze voedingsstoffen zijn belangrijk voor een goede werking van het immuunsysteem, energieproductie en hersenfunctie. 


Nu vonden we de kant-en-klare burgers wat aan de kleine kant. Gelukkig heeft de slager ook kippengehakt met orgaanvlees. Dus doe ons maar 500 gram. Een paar dagen later wilden we het gehakt omvormen naar burgers. Nou, dat ging niet lukken.

Aan de slag: Hamburger van kip met orgaanvlees

Het gehakt was heel kleverig en dun. Het was niet te mengen of een bal van te draaien. Een fatsoenlijke hamburger ervan persen ging niet lukken. Dan maar een noodoplossing. Wat hamburgerkruiden er door roeren met een vork en het gehakt uitsmeren in een glazen cakevorm. Uiteindelijk was de bodem bedekt met een laag gehakt van zo’n centimeter dik.

De oven voorverwarmt op 180 graden en de cakevorm in de oven voor een minuut of 45. De vorm kort af laten koelen en het ‘gehaktbrood’ op een bord storten. Omdat we met ons tweeën zijn is het makkelijk verdelen; ieder de helft.

We combineerden het kippengehakt met tomatensalade. Het was geen hamburger van kip met orgaanvlees geworden, maar de ervaring was zeer geslaagd. Het vlees is zoetig en licht verteerbaar. Het smaakte naar meer en vaker. De volgende keer gaan we voor de naturel smaak, geen kruiden.

De slager heeft ook rundergehakt met orgaanvlees. Ook eens proberen. De volgende keer kopen we 750 gram. Dan eten we de volgende dag een gedeelte van het gehaktbrood koud.

Runderorgaanvlees

Runderorgaanvlees, zoals lever, hart, nieren en tong heeft een vergelijkbaar maar vaak geconcentreerder voedingsprofiel:
Eiwitten: Net als kippenorgaanvlees rijk aan hoogwaardige eiwitten.
Vitamine A: Runderlever bevat extreem hoge hoeveelheden vitamine A, soms zelfs meer dan kippenlever.
B-vitaminen: Vooral B12 (in zeer hoge concentraties in lever en nieren), riboflavine (B2), en pantotheenzuur (B5).
Vitamine K2: Vooral in lever en hart, belangrijk voor bot- en hartgezondheid.



IJzer: Nog hogere concentraties heemijzer dan in kippenorgaanvlees, vooral in lever en nieren.
Zink: Hoge gehaltes, vooral in nieren en lever, goed voor immuunsysteem en hormoonproductie.
Selenium: Vooral in nieren, een krachtige antioxidant.
Fosfor en koper: Essentieel voor botgezondheid en enzymfuncties.
Co-enzym Q10: Vooral in runderhart, nog hogere concentraties dan in kippenhart.
Omega-3-vetzuren: In kleine hoeveelheden, vooral in grasgevoerd runderorgaanvlees.
Choline: Hoge gehaltes in runderlever, belangrijk voor lever- en hersenfunctie.

Gehaktkruidenmix zelf maken

Het begon met een verloren uurtje. Al tijden had ik in mijn hoofd om de kruidenmixen die we gebruiken te beschrijven. Het kwam er maar niet van. Nu er een verloren uurtje op mijn pad kwam, ging ik er voor zitten. De recepten had ik al klaar liggen. Alleen nog op de website zetten. Ik ga van start met een klassieke gehaktkruidenmix zelf maken. Als basis gebruiken we de kruiden en specerijen van Het Blauwe Huis.

De recepten zijn geschreven voor ongeveer 500 gram gehakt. Wil je meer gehaktkruidenmix dan kan je de hoeveelheden makkelijk aanpassen door de ingrediënten te vermenigvuldigen. De mix is een paar maanden houdbaar in een afgesloten potje op een koele plek. Ik gebruik potjes van bruin glas waar voorheen supplementen zaten. Ook zijn kleine weckpotjes ideaal.

Klassieke gehaktkruidenmix zelf maken

Ingrediënten: 1 tl gemalen zwarte peper,1 tl paprikapoeder, 1/2 tl knoflookpoeder, 1/2 tl uienpoeder, 1/2 tl nootmuskaat, 1 tl gedroogde peterselie. Optioneel 1/4 tl gemberpoeder.

Meng alle kruiden goed door elkaar in een schaaltje. Voeg de kruidenmix toe aan 500 gram gehakt en kneed het goed door, samen met eventueel een ei en wat paneermeel voor binding. Pas de hoeveelheden aan naar smaak of verdubbel de mix voor een grotere hoeveelheid gehakt.

Gyros kruidenmix zelf maken

Gyros kruidenmix zelf maken

Ingrediënten: 1 el gedroogde oregano, 1 el gedroogde tijm, 1 el paprikapoeder, 1 tl knoflookpoeder, 1 tl uienpoeder, 1 tl gemalen komijn, 1 tl gemalen koriander, 1 tl gedroogde rozemarijn,  ½ tl zwarte peper, ½ tl kaneel, ½ theelepel chilipoeder

Meng alle kruiden en specerijen goed door elkaar in een kleine schaal. Bewaar de mix in een luchtdichte pot of bakje op een koele, droge plek. Het blijft enkele maanden goed.

Gebruik ongeveer 1-2 eetlepels van de mix per 500 gram vlees (zoals kip, varkensvlees of lamsvlees) voor gyros. Meng met wat olijfolie en eventueel citroensap voor een marinade. Marineer het vlees minimaal 1 uur en gril of bak het daarna op hoog vuur voor de authentieke smaak.

Provençaalse kruidenmix zelf maken

Er zijn van die plannen waarvan ik zeg ‘moet ik toch eens doen’. Maar het komt er maar niet van. Terwijl het eigenlijk maar een klein klusje is. Alles in huis en toch nog niet gedaan. Nu de koe bij de horens vatten en aan de slag met kruidenmixen. Provençaalse kruidenmix zelf maken

Ingrediënten:  2 el tijm, 2 el rozemarijn, 2 el oregano, 1 el marjolein, 1 el basilicum, 1 tl dragon, 1 tl bonenkruid (optioneel), 1 tl lavendelbloemen (optioneel)

Meng alle gedroogde kruiden goed door elkaar in een kom. Bewaar in een luchtdichte pot op een koele, droge plek.

Italiaanse kruidenmix zelf maken

Alle kruidenmixen zijn kant en klaar te koop. Op internet en in fysieke winkels. Waarom zou je dan zelf een kruidenmix willen maken. Nou, door zelf een kruidenmix samenstellen bepaal je de specifieke ingrediënten, aangepast aan jouw smaak. Bijvoorbeeld geen zout of juist een vleugje peper. Door een Italiaanse kruidenmix zelf maken maak je je eigen unieke mix. Eerst een opsomming van Italiaanse kruiden.

Oregano – Een krachtige, aardse smaak;
Basilicum – Zoet en licht peperig;
Tijm – Subtiel, aards en licht citroenachtig;
Rozemarijn – Houtachtig en aromatisch;
Peterselie – Frisse, licht bittere smaak;
Marjolein – Zachter en zoeter dan oregano;
Salie – Aards en licht peperig;
Knoflookpoeder – Geeft een hartige, umami-smaak;
Uienpoeder – Voor een subtiele zoetheid
Venkelzaad – Licht zoet en anijsachtig;
Laurierblad (gedroogd en gemalen) – Voor een subtiele, warme smaak, vaak in stoofschotels.
Chilivlokken – Voor een pittige smaak.

Italiaanse kruidenmix zelf maken recept

Ingrediënten (voor circa 4 eetlepels): 2 el gedroogde basilicum, 2 el gedroogde oregano, 1 el gedroogde tijm, 1 el gedroogde rozemarijn, 1 tl gedroogde marjolein, 1 tl knoflookpoeder (optioneel), 1 tl uienpoeder (optioneel)

Meng alle gedroogde kruiden goed door elkaar in een kom. Gebruik een vijzel of koffiemolen om de rozemarijn iets fijner te malen als je een fijnere textuur wilt. Bewaart in een luchtdichte pot op een koele, droge plek is de kruidenmix zes maanden houdbaar.

Griekse kruidenmix zelf maken

Het staat in recepten zo makkelijk, ‘voeg Griekse kruiden toe’. Maar, wat zijn die Griekse kruiden en hoe is hun invloed op het gerecht. Natuurlijk zijn er Griekse kruidenmixen te koop in de super en andere winkels. Soms met veel zout, of net niet wat je zou willen. Dus… Griekse kruidenmix zelf maken. Weet wat je eet.

Typische kruiden die onder Griekse kruiden vallen, zijn: Oregano: Een van de meest gebruikte kruiden in Griekse gerechten, met een krachtige, aardse smaak.
Tijm: Voegt een subtiele, warme smaak toe, vaak gebruikt in vlees- en groentegerechten.
Rozemarijn: Een aromatisch kruid dat goed past bij lamsvlees en aardappelen.
Dille: Wordt vaak gebruikt in sauzen, salades en visgerechten. 
Munt: Veel gebruikt in gerechten zoals tzatziki en salades.
Basilicum: Soms toegevoegd voor een zoete, kruidige toets.
Laurierblad: Gebruikt in stoofschotels en soepen voor een diepe smaak.
Peterselie: Vaak als garnering of in salades zoals tabouleh.
Marjolein: Vergelijkbaar met oregano, maar milder, soms gebruikt in vleesgerechten.

Griekse kruidenmix zelf maken

Ingrediënten (voor ongeveer 4 eetlepels mix): 1 el gedroogde oregano, 1 el gedroogde tijm, 1 tl gedroogde rozemarijn (fijngehakt), 1 tl gedroogde munt, 1 tl knoflookpoeder, 1 tl uienpoeder, 1 tl gedroogde basilicum, ½ tl gedroogde marjolein, ¼ tl gemalen zwarte peper.

Meng alle ingrediënten goed door elkaar. Bewaar de Griekse kruidenmix in een luchtdichte pot op een koele donkere plaats.

Wat heb je nodig?

Van sommige dingen kan je nooit genoeg hebben. Er is altijd wel iets wat handig is op het moment dat je het niet voorhanden hebt. ‘Toch maar kopen voor de volgende keer’. Maar, wat heb je nodig?

Er bestaat een grote verscheidenheid aan potten, pannen, messen, vergieten om aan te schaffen en te gebruiken in de keuken. En maar beperkte kastruimte.

Om te beginnen zijn een aantal pannen wel handig, zo niet noodzakelijk. Anders kookt het zo beroerd.
Een grote pan met dikke bodem. Deze pan moet ruim bemeten zijn, zo’n drie tot vijf liter. Ik gebruik deze pan voor soep, vlees aanbraden en dergelijke. Een middenmaat kookpan is noodzakelijk voor het koken van aardappelen, groenten enz.

Een grote koekenpan van zo’n 28 cm. Liefst van gietijzer. Gietijzeren pannen hebben een prima gelijkmatige warmteverdeling. Ze gaan een leven lang mee. Het nadeel kan zijn dat deze pannen zwaar zijn. Een kleinere gietijzeren koekenpan van 20 cm gebruik ik veel in de keuken. Niet noodzakelijk, maar reuze handig. Een kleinere steelpan -altijd handig om kleine hoeveelheden of eieren koken- liefst met een dikke bodem.

Hoewel er kwalitatief redelijke anti-aanbaklaagpannen zijn, koop ik het liefst gietijzeren pannen. Elke anti-aanbaklaag slijt en laat los. Een uitzondering maak ik voor de Maifan stone pannen. Bijzondere pannen met een stenen laag. Deze laag zou geneeskrachtig werken, heb ik me laten vertellen.

Naast deze pannen gebruik ik veel de slowcooker van vijf liter. Voor soep en stoofgerechten. Eenvoudig de ingrediënten in de pan doen en voor acht uur op de stand ‘laag’ zetten. Niets meer aan doen. Voor de pure luxe heb ik ook een slowcooker van anderhalf liter. Een wadjang (wok met twee handgrepen) van gietijzer is ook een prettige luxe. Er zijn regelmatig mooie aanbiedingen bij de budgetsupermarkten.

Dan de messen. Wat heb je nodig? Ik gebruik Japanse messen. Deze zijn van harder staal en blijven lang scherp. Ook kan je deze messen vlijmscherp (laten) slijpen. Een groentemes (Nakiri), een Santoku voor het algemene werk van snijden, snipperen en hakken, een schilmesje (Petty) voor het fijnere werk als aardappels pitten, schillen en fijn snijden. Voor het snijden van grote stukken vlees gebruik ik een fileermes.

 

error: Het is niet toegestaan deze tekst te kopiëren
Geverifieerd door ExactMetrics