De basis van het zelf inmaken

Sinds enige tijd ben ik bezig met het zelf inmaken van zilveruitjes, komkommer, paprika en het maken van Amsterdamse uien. Een leuk en ontspannend werkje wat niet al te veel tijd in beslag neemt. Door zelf in te maken kan ik de gewenste smaak bepalen en werken met verse ingrediënten. In deze tijd waar de voedselveiligheid in het geding is door industriële voedselbereiding en bewerkt en ultra-bewerkt voedsel in de supermarkt wordt het steeds belangrijker dat je weet wat je eet. De basis van het zelf inmaken.

Ik ben begonnen met het zelf inmaken van zilveruitjes en het maken van Amsterdamse uitjes. Op het programma staan nog paprika, komkommer en augurk. Van elk soort maak ik zo’n vier potten van rond de 350 ml. Om te beginnen heb ik dan ook twintig potten met metalen deksel nodig. Die zijn voor niet veel geld te koop. Het mooie van potten kopen is dat je gelijke potten hebt. Dat staat netjes in het rek. Wil je geen geld uitgeven, dan kan je potten sparen. 

De basis van het zelf inmaken

Belangrijk bij het zelf inmaken is hygiëne. Je wilt geen vervelende bacteriën is je inmaakpotten. Dus, schone potten en deksels, schone handen en schoon materiaal. Ik doe de potten die ik denk te gebruiken een avond te voren in de afwasmachine op het heetste programma. Vlak voor ik ze gebruik zet ik de potten in de oven op 150 graden. Voorverwarmen is niet nodig. Als de oven op 150 graden is zet ik de timer op 15 minuten. De deksels heb ik in een schaal met kokend water gelegd.

Zijn de 15 minuten om dan kunnen de potten uit de oven. Het beste kan dat met een kooktang! De potten en de deksels op een schone theedoek zetten zodat ze droog kunnen stomen. Let op: alléén de rand van de deksel aanraken en vooral niet de binnenkant.

Ik werk steeds met hetzelfde basismengsel van water en azijn voor 500 gram in te maken groenten: Ingrediënten: 275 ml natuurazijn (5-7% zuur), 225 ml water, 125 gr honing, 1 el Keltisch zeezout, 2 tl mosterdzaad, 1 tl dillezaad, 1 tl zwarte peperkorrels, 1 laurierblad, 2 kruidnagels

Naar eigen wens en smaak kan je kruiden bijvoegen om de smaak te verrijken. Ik gebruik soms als extra smaakmaker korianderzaad, jeneverbessen, karwijzaad, gerookte paprikapoeder, kurkuma of rode peper. Ik houd het eenvoudig met één of twee extra smaakmakers. 

Gebruik je verse kruiden dan worden deze eerst gewassen, net als de in te maken paprika, komkommer of augurk. Dan worden de groenten in de gewenste grootte gesneden: de paprika in keurige reepjes, de komkommer en de augurk in plakjes. Of desgewenst in andere vormen. De rode peper kan in dunne ringen gesneden worden. Houdt er rekening mee dat er snel gewerkt moet worden. Het basismengsel moet zo heet mogelijk in de potten gedaan worden. Zorg er voor dat alle benodigdheden en ingrediënten klaar voor het grijpen staan en afgewogen zijn.

Tijd om het basismengsel gereed te maken. Doe alle ingrediënten in de pan en breng deze aan de kook. Laat het mengsel ongeveer vijf minuten zachtjes koken en zet dan het vuur uit. Vul ondertussen de potten met de paprika, of komkommerschijfjes, of de augurkjes, de zilveruitjes tot ongeveer 1,5 cm onder de rand. Giet het basismengsel in de potten tot een cm onder de rand. Zorg er voor dat alles onder staat. Nog even de lucht uit de potten halen door de potten zachtjes op het aanrecht te tikken. Ik gebruik steeds een houten snijplank om op te tikken.

Dan zo snel mogelijk de deksel op de potten, hoe heter hoe beter. Zijn alle potten stevig dicht gedraaid, dan gaan ze in een pan met kokend water voor ongeveer 10 minuten. Om het risico te verkleinen dat de potten barsten, leg ik een kooktooster in de pan, daarop de potten. Het water niet hoger dan driekwart van de pot. Na 10 minuten kan het vuur uit en de potten laten afkoelen in het water. Zijn de potten afgekoeld, dan een sticker met datum van inmaken er op. Gedurende twee tot vier weken bewaren op een donkere koele plaats. Na openen is een pot nog een week of zes houdbaar in de koelkast

Meer inmaak-ideeën

Probeer eens mini Romatomaatjes in te maken. Wel even de tomaatjes met een mesje een kerfje geven om het basismengsel goed te laten marineren.

Of rode pepertjes in ringetjes snijden en overgieten met het basismengsel. Je kunt mildere of juist pittiger pepertjes gebruiken naar je eigen smaak.

Ook lekker zijn Kiska uitjes. Dit zijn kleine pareluitjes, ook wel bekend als “kıska soğan”. Het zijn kleine, ronde uien die qua grootte lijken op zilveruitjes en vaak vers worden verkocht. Ze worden veel gebruikt in de Turkse keuken

Recept Amsterdamse uien inmaken

Op verjaardagen en partijen werden in het ouderlijk gezin Amsterdamse uien en zoetzure zilveruitjes geserveerd. Op een blokje kaas, een plakje leverworst of zo los een Amsterdamse ui. Mijn moeder grilde van alles wat zoetzuur was. Zij kocht het bij de kruidenier voor mijn vader en ons, kinderen. Tante Rooie Betsie had die afkeer van zoetzuur niet. Die maakte uien, augurken en witte kool in dat het een lust was. Bijna alles kwam uit de eigen volkstuin.

Ik heb de afkeer van zoetzure producten niet geërfd van mijn moeder. Niet bij de vroegere zuurkar, maar te koop in de super, van Kesbeke of van De Leeuw Zuurhandel. Maar hoe zijn die Amsterdamse uien en ingemaakte zilveruitjes in de Nederlandse keuken beland? 

De geschiedenis van Amsterdamse uien hangt nauw samen met de instroom van Asjkenazische Joden uit Oost-Europa, zoals Duitsland en Polen, vanaf de 17e eeuw. Amsterdam was destijds een toevluchtsoord voor vervolgde Joden, en velen vestigden zich in arme wijken zoals de Jodenbuurt. De Joodse keuken uit Oost-Europa stond bol van ‘zuurwaren’: groenten zoals uien, augurken, kool en zelfs haring werden ingelegd in azijn met kruiden om ze langer houdbaar te maken. Dit was een praktische oplossing in een tijd zonder koelkasten, en het paste goed bij de Amsterdamse marktcultuur.

De uien zelf – kleine consumptie- of zilveruitjes – werden direct na de oogst handmatig gepeld en ingelegd in een mengsel van azijn, suiker, zout en specerijen.

Rond 1850 werd ‘De Leeuw Zuurhandel’ opgericht, een pionier in het inleggen van uien, komkommers en haring in houten vaten vol kruidenazijn.  Straatventers, vaak Joodse families, trokken met handkarren door buurten zoals de Jordaan en de Jodenbuurt. Deze ‘zuurkarren’ verkochten de uien huis-aan-huis of op markten, vaak gecombineerd met een rolmops of een stuk kaas. Het was betaalbaar eten voor de arbeidersklasse. 

Families zoals de Kesbekes begonnen thuis te schillen: Camiel Kesbeke liet vrouwen in Amsterdam de uien pellen en bracht ze later naar Zeeland voor efficiëntere verwerking.  Dit leidde tot de oprichting van Kesbeke Fijne Tafelzuren, nog steeds een toonaangevend bedrijf.

De Eerste Wereldoorlog en de economische crisis van de jaren ‘30 versterkten de populariteit; ingelegde uien waren goedkoop en lang houdbaar. In de loop der jaren industrialiseerden bedrijven zoals De Leeuw en Kesbeke: handkarren maakten plaats voor fabrieken.

Ingrediënten: 500 gr wat grotere zilveruitjes, 1 tl Keltisch zeezout, 275 ml natuurazijn, 250 ml water, 125 gr honing, 1 tl kurkumapoeder, 2 tl mosterdzaad, 1 tl peperkorrels, 1 laurierblad, 2 kruidnagels, 1 klein rood pepertje

Aan de slag: Recept Amsterdamse uien inmaken

Waarom kopen als je het ook makkelijk zelf kunt maken? Weet wat je eet. Pel de uitjes zorgvuldig. Bestrooi ze met het zout en laat ze 4 uur pekelen in een schaal in de koelkast. Spoel ze daarna goed af onder koud water en laat uitlekken in een vergiet.

Meng in een pan de azijn, water, suiker en alle kruiden (mosterdzaad, peperkorrels, laurierblad, kurkuma, **. Breng aan de kook op middelhoog vuur en laat 3-5 minuten zachtjes doorkoken, zodat de smaken intrekken. Roer de kurkuma goed door tot een glad papje voor een mooie gele tint.

Voeg de uitgelekte uien toe aan het hete mengsel. Laat 10-15 minuten zachtjes koken op laag vuur. Proef en pas zoet of zuur aan met extra suiker of azijn.

Verdeel de hete uien en het vocht over brandschone, gesteriliseerde glazen potten. Ik zet de potten in de koude oven en laat deze verwarmen tot 150°C en dan voor 15 minuten op 150 graden laten staan. Vul tot 1 cm onder de rand en sluit stevig af met de deksel.

Laat minstens 3 weken intrekken op een donkere, koele plek. Ik bewaar de potten in de koelkast. Ze zijn houdbaar tot 6 maanden. Lekker bij stoofvlees, kaas of stamppot.

Voorraadkast van de Romeinen

Op de lagere school leerde ik van bovenmeester Gemst ( zesde klas) dat de Betuwe, voorraadkast van de Romeinen was. Het waren spannende verhalen die de geschiedenislessen leuk maakten, Betuwe. Maar was het ook waar? Hoe kwam het dat de zo’n verzameling van fruitteelt was en is? 

Een reconstructie van Romeinse soldaten met vers fruit uit Betuwse tuinen (Museum Het Valkhof)

Stel je voor: het is 19 v.Chr. Langs de modderige oevers van de Rijn marcheren Romeinse legioenen onder Drusus. Ze hebben honger. De tocht naar het noorden -voorbij de moerassen- is zwaar. Maar tussen Waal en Lek ligt een vruchtbaar eiland dat hen redt.

De Bataven, een Germaanse stam, zijn de sleutel. Ze wonen hier al decennia, mogelijk uitgenodigd door de Romeinen zelf als buffer tegen noordelijke stammen. In ruil voor militaire steun – hun zwemmende cavalerie is legendarisch – mogen ze hun land bewerken zonder Romeinse belastingen.

Voorraadkast van de Romeinen

De rivierklei is goud waard. Akker na akker levert graan, bonen en gerst. Runderen grazen op de uiterwaarden; melk, boter en kaas vullen de rantsoenen van soldaten in forten als Noviomagus (Nijmegen) en Fectio (Vechten).

Maar het is meer dan brood en vlees. In de tuinen (horti) bij de castella groeien exotische vruchten: perziken uit Perzië, pruimen uit de Balkan, kersen en druiven. Archeologen vinden de pitten nog steeds – in Tiel, Elst, Zaltbommel. Deze vruchten zijn geen luxe voor officieren alleen; ze zijn vitaminebommen voor troepen die anders scheurbuik krijgen.

De Rijn is de levensader. Schepen varen af en aan met amforen vol olijfolie, wijn en vissaus. Lokale producten – bier, gedroogd fruit, leer – gaan de andere kant op. De Betuwe is geen achterland; het is een logistiek knooppunt.

De Betuwe is nog steeds Nederlands fruitparadijs. De Romeinen plantten de eerste perzik – wij oogsten de Elstar. De Betuwe: De Voorraadkast van de Romeinen. Waar wij in het seizoen onze aardbeien halen.

bron: museum Het Valkhof

Verse aardbeien uit de voorraadkast van de Romeinen, de Betuwe
Verse aardbeien uit de voorraadkast van de Romeinen, de Betuwe

Zilveruitjes zelf inmaken

Steeds als we bij de groenteman komen liggen ze me aan te staren; verse zilveruitjes. Eerder maakte ik al gekarameliseerde zilveruitjes in de slowcooker en in de koekenpan. Nu staat op het programma zilveruitjes zelf inmaken. Een experiment. Maar waarom zou het het willen, zelf inmaken?

Natuurlijk zijn er verschillende merken ingemaakte zilveruitjes in de winkel. Ze smaken echter allemaal ongeveer hetzelfde. Door het zelf te maken kan je de smaak aanpassen aan je eigen wensen. In tegenstelling tot veel gekochte zilveruitjes, die vaak extra suiker, zout, of conserveringsmiddelen bevatten, heb je bij zelf inmaken volledige controle. Je kunt onnodige toevoegingen vermijden en natuurlijke aroma’s gebruiken. Je weet wat je eet.

Ik heb zo’n 500 gram zilveruitjes nodig. Ze moeten zo vers en zo klein mogelijk zijn. Dat wordt uitzoeken bij de groenteman. Gelukkig is het zelfbediening en niet al te druk in de winkel. Na wat graaien en selecteren heb ik het benodigde aantal grammen. Inclusief 50 gram meer ‘voor de breuk’. In plaats van de traditionele suiker gebruik ik honing. Hiermee kan ik de gewenste smaakvariatie aanbrengen. Omdat honing wat zoeter is gebruik ik wat meer azijn, zo’n 25 ml meer.

Ingrediënten: 500 g verse zilveruitjes, 275 ml natuurazijn (5-7% zuur), 250 ml water, 125 gr honing, 1 el Keltisch zeezout, 2 tl mosterdzaad, 1 tl dillezaad, 1 tl zwarte peperkorrels, 1 laurierblad, 2 kruidnagels.

Aan de slag: zilveruitjes zelf inmaken

Ik gebruik vier glazen potten waar al eerder zoetzuur in heeft gezeten. Deze uitgebreid in de afwasmachine gehad zodat ze grondig schoon zijn. Om de potten te steriliseren zet ik ze zonder deksel in de oven. De oven op 150 graden en de tijd instellen op 20 minuten. Onze oven is in vijf minuten op 150 graden, zodat het steriliseren zo’n 15 minuten in beslag neemt.

Het pellen van de uitjes is best een werkje. Door ze te overgieten met kokend water en dan met koud water te spoelen zijn de schilletjes makkelijker te verwijderen. Met een scherp mesje aan de onderkant van de uitjes een kerfje zetten en het velletje laat na wat aanmoediging los.

In een pan met dikke bodem gaan achtereenvolgens azijn, water, zout, mosterdzaad, dillezaad en zwarte peperkorrels en wordt aan de kook gebracht. De honing meng ik eerst met wat kokend water om de honing wat makkelijker op te lossen. Dan gaat de honing ook in de pan. Roeren tot de honing en zout oplossen en 5 minuten zachtjes laten koken. 

De gepelde uitjes 1-2 min in kokend water met een snufje zout blancheren. Meteen afgieten en afspoelen met koud water. De uitjes verdelen over de steriele potten. Het hete inmaakvocht in de potten gieten tot 1 cm onder de rand. Hierbij moet ik zorgen dat de kruiden gelijkelijk over de potten verdeeld zijn. Dan meteen de deksel op de pot doen en stevig aandraaien. 

De potten gaan nog 10 minuten in een pan met kokend water, waarbij het water tot 3/4 van de pot komt. Na 10 minuten kunnen de potten in het water afkoelen. Nu komt de fase van geduld hebben. De potten moeten 1 tot 2 weken op een donkere koele plek bewaard worden. Dan is het proces van zilveruitjes zelf inmaken afgerond. Na openen tot 3 maanden in de koelkast bewaren.

Steeds als we bij de groenteman komen liggen ze me aan te staren; verse zilveruitjes. Eerder maakte ik al gekarameliseerde zilveruitjes in de slowcooker en in de koekenpan. Nu staat op het programma zilveruitjes zelf inmaken. Een experiment. Maar waarom zou het het willen, zelf inmaken?
Verse zilveruitjes gekarameliseerd Gekarameliseerde verse zilveruitjes Zilveruitjes zelf inmaken

Mijn verjaardag in 1960

Mijn verjaardag werd altijd op de zondag ná mijn echte verjaardag gevierd. Ik zal een jaar of tien zijn geweest. De kamer versierd met drie slingers. Zo rond 1 uur ‘s middags kwam de visite: tante Greet met ome Johan (zeg maar Piet), nicht Tonia, tante Betsie, beter bekend als ‘Rooie Betsie’, tante Jeanne (door de Amsterdamse tak steevast Sjaan genoemd) en één of twee buurvrouwen. Natuurlijk werd er ‘lang zal hij leven’ gezongen voor mijn verjaardag.

We hadden een kleine familie, maar ook een vrij kleine huiskamer. Het leek een drukte van jewelste. De stoelen in een kring, mijn moeder bij de deur naar de keuken. Dat was handig om de koffie, thee, taart en koekjes te halen. We hadden de luxe van taart, gebak én luxe koekjes. Zo’n kring van visite was gezellig, maar best wel onhandig. De volwassenen kregen koffie of thee én een schotel met een stuk taart of een gebakje. Daar zat je dan met je handen vol. Mijn broers en ik kregen een glaasje ranja en een gebaksbordje met een stuk taart. Maar wel aan tafel op drinken. 

De visite wist dat ik Matchbox autootjes spaarde dus kreeg ik zo’n zes autootjes op mijn verjaardag. Geen dubbele of die ik al had. Mijn moeder hield een lijstje bij van wat ik graag wilde. De speelgoedwinkel had boekjes van Matchbox met alle modellen er in. Elk jaar aangevuld met de nieuwe modellen. Dat was op zich al het sparen waard.Was iedereen voldaan van koffie, thee en gebak dan kwamen de glaasjes en hapjes op tafel. Hoewel, de schalen met hapjes werden doorgegeven en gingen van hand tot hand. Eerst de volwassenen, dan de kinderen. Ome Johan en mijn vader dronken een jonkie, Rooie Betsie een sherry. Mijn moeder en haar zus tante Jeanne een advocaatje met ruim slagroom. 

In de keuken mocht ik helpen de hapjes klaar te maken: gekookte worst en leverworst in plakjes snijden. De kaas -jonge en belegen- in blokjes. Op de blokjes belegen kaas ging met een prikkertje een blokje stemgember of een zilveruitje. Mijn moeder sneed de augurken in plakjes. Alles op aparte schalen. Soms mocht ik langs gaan, want het was mijn verjaardag. Dat bleek niet handig wegens de beperkte manoeuvreer ruimte. Dan maar doorgeven en de schaal zo goed als leeg terug kwam voor de volgende ronde. 

Na de verschillende glaasjes en de grapjes van ome Johan werd het tijd voor een kom soep. De buurvrouwen gingen dan alvast. Er moest thuis gekookt worden. De achterblijvers konden kiezen uit tomatensoep of kippensoep. Uit blik. Een enkele dwarsligger wilde koffie, maar daar begon mijn moeder niet aan ‘dan blijf ik bezig’ was haar argument. Daarna was het afscheid nemen met de verplichte kussen en was het afwassen geblazen. 

De verjaardagshapjes

  • In de keuken werden de gekookte worst in plakjes gesneden; 
  • leverworst in plakjes gesneden met een stukje augurk of een zilveruitje, een bakje mosterd om te dippen;
  • Kleine augurkjes met daaromheen een plakje cervelaatworst of een plakje salami vastgezet met een prikkertje;
  • Jonge kaas in blokjes geserveerd met een bakje mosterd om te dippen;
  • Belegen kaas in blokjes met een stukje stemgember of een plakje augurk, of een zilveruitje, of een Amsterdamse ui vastgezet met een prikkertje;
  • Asperges uit blik omwikkeld met ham;
  • Een bakje Amsterdamse uien.

Bakjes met paprikachips en naturel chips, eventueel dipsausjes uit een zakje werden op tafel gezet, naast bakjes met Tuc zoute koekjes, een bakje pinda’s of nootjes. Op tafel een glas met rookwaar: sigaretten en kleine sigaartjes (señoritas).

Buikspek in de koekenpan bereid

In ons gezin zijn niet alle leden verzot op buikspek. De structuur bevalt niet echt. Ik ben wel te porren voor een goed bereid stukje buikspek. Dus bij de slager een stukje zonder zwoerd gekocht. Mijn favoriete bereidingswijze; buikspek in de koekenpan bereid.

Buikspek is veelzijdig. Buikspek in de oven, buikspek op de BBQ, buikspek in de slowcooker, in de koekenpan, sticky buikspek. Het kan allemaal. Om de naturel smaak te houden gebruik ik alleen wat zout en wat peper. Buikspek is van zichzelf al lekker. Deze keer bak ik het in de koekenpan.

Ingrediënten: 250 gr buikspek zonder zwoerd, wat zout en wat peper, een beetje ghee.

Aan de slag: buikspek in de koekenpan

Een uur voordat ik ga bakken haal ik het buikspek uit de koelkast en laat het op kamertemperatuur komen. Voorzover nodig even droogdeppen. Ik kies er voor om het vet licht in te snijden met een snede of vier.

Om de smaak wat levendiger te maken wrijf ik het vlees in met wat zout en peper. Dan mag het een kwartiertje rusten. Na een kwartier verhit ik de ghee in een gietijzeren koekenpan op middelmatig vuur. De pan moet goed heet zijn voordat de spek in de pan gaat.

Eerst gaat het spek op het vetrandje in de pan voor een minuut of vijf. Dan het spek draaien voor nogmaals vijf minuten. Na deze vijf minuten wordt het spek op een iets lager vuur om en om gebakken. Na een minuut of tien kan het vuur uit en is het spek klaar voor serveren. Ik leg het spek op dubbel keukenpapier op een bord om uit te lekken.

Andere bereidingen:

Sticky buikspek
Buikspek uit de oven:
Buikspek op de BBQ

En nog veel meer te vinden op internet

Verse zilveruitjes gekarameliseerd

Eerder maakte ik klassieke geglaceerde zilveruitjes met zoetzure zilveruitjes uit een potje. Dat was een succes, maar het avontuur lokte. Onlangs kocht ik verse zilveruitjes welke ik karameliseerde in de koekenpan. Maar is de smaak van verse zilveruitjes gekarameliseerd in de slowcooker vergelijkbaar?

We gaan het zien. Ik ga het experiment aan met een ruime 250 gram verse zilveruitjes. Met nagenoeg dezelfde ingrediënten als de gekarameliseerde uitjes in de koekenpan voor een goede vergelijking. Zorg er voor dat de uitjes in één laagje de bodem van de slowcooker bedekt.

Ingrediënten: 250 gr verse zilveruitjes, 2 el boter 1/2 el honing, 2 el droge witte wijn, 2 el bouillon, 1/2 el balsamicoazijn, 1 tl tijm, zout naar smaak.

Aan de slag: Verse zilveruitjes gekarameliseerd

Goed, zilveruitjes zijn klein en 250 gram zijn best veel uitjes. Die moeten allemaal gepeld worden. Een hoop gepiel met een mesje. Ik maak het me zo makkelijk mogelijk: de uitjes een minuut blancheren in kokend water, een kruisje in de onderkant en de schil kan er zo vanaf. Als het goed gaat. Het is een handigheid en vergt wat oefening.

De boter smelten in de slowcooker en de honing en tijm toevoegen. Dan de uitjes toevoegen en goed mengen zodat de uitjes rondom met het botermengsel bedekt is. Als de uitjes in de slowcooker goed bedekt zijn dan met de droge witte wijn, bouillon en de balsamicoazijn toevoegen.

Nogmaals goed mengen en de slowcooker instellen op ‘Laag’ voor acht tot tien uur. Om het uur even omscheppen om de uitjes gelijkmatig te bruinen is aan te bevelen. De uitjes zijn klaar als ze goudbruin, zacht en licht plakkerig zijn. Proef en voeg eventueel meer zout of suiker toe. Laat afkoelen en bewaar in een afgesloten pot in de koelkast voor maximaal één week.

Steeds als we bij de groenteman komen liggen ze me aan te staren; verse zilveruitjes. Eerder maakte ik al gekarameliseerde zilveruitjes in de slowcooker en in de koekenpan. Nu staat op het programma zilveruitjes zelf inmaken. Een experiment. Maar waarom zou het het willen, zelf inmaken?
Verse zilveruitjes gekarameliseerd Gekarameliseerde verse zilveruitjes Zilveruitjes zelf inmaken





Uitgebreide tomatensalade

We hadden het zo mooi gepland, een lekkere maaltijd met keftedes gehaktbrood, gebakken aardappelen en linzensalade. Tijdens de voorbereiding de ingrediënten snijden en de linzen..uh géén linzen. Vergeten te kopen en geen zin om weer naar de winkel te gaan. Dan gaan we voor een uitgebreide tomatensalade.

In de koelkast hebben we nog een aangebroken potje uitjes met appelstroop en een potje gerookte bietjes. Dus die kunnen ook in de salade. Net als de augurkschijfjes. Een beetje creatief met de ingrediënten om gaan, dan wordt het wel wat met de salade.

Ingrediënten: 1 komkommer, 20 roma minitomaatjes, 1 grote gele paprika, 2 bollen soloknoflook, 8 schijfjes augurk, 4 bolletjes gerookte biet (Jonnie&Oos), 4 bolletjes ui met appelstroop (Jonnie&Oos), 60 gr veldsla, 4 el olijfolie, 5 el witte wijnazijn, scheutje balsamicoazijn.

Aan de slag: uitgebreide tomatensalade

Neem gerust wat tijd voor het voorbereidende werk, het knippen, snipperen en snijden. Alle ingrediënten gaan een voor een in een ruime schaal. De komkommer schillen en in kwartjes snijden. Snijd de komkommer overlangs in vieren en daarna in partjes. Met een scherp mesje worden de Roma tomaatjes in kwartjes gesneden. De ui en knoflook worden gepeld en fijn gesnipperd. De schijfjes augurk kunnen met een schaar in kleine stukjes geknipt. Voor de gerookte biet en de bolletjes ui (met appelstroop) gebruiken we weer het scherpe mesje en snijden deze ingrediënten klein.  Tot slot gaan de olijfolie, witte wijnazijn en de balsamicoazijn in de schaal.

Het geheel wordt zorgvuldig om geschept en gemengd zodat er een mooie verhouding ontstaat tussen de verschillende ingrediënten. Een uurtje afgedekt in de koelkast zodat de smaken zich vermengen. De Uitgebreide tomatensalade is een succes!

PS in dit verhaaltje heb ik een link opgenomen naar de website van Kesbeke. Omdat de producten van Jonnie&Oos zo verrassend en lekker zijn. We verdienen niet aan het plaatsen van links of anderszins met deze website.

Gezonde kookmethodes

Tijdens het reorganiseren van een kast kwamen we de ooit gekochte stoompan tegen. Met goede bedoelingen gekocht en…uit het zicht verdwenen, dus nog niet gebruikt. Terwijl stomen toch als een van de gezonde kookmethodes wordt gezien. Het voedsel gaart in stoom zonder dat je olie of boter hoeft toe te voegen. Dit behoudt niet alleen de natuurlijke smaak en textuur van ingrediënten, maar voorkomt ook het verlies van waardevolle voedingsstoffen zoals vitaminen en mineralen – in tegenstelling tot koken of frituren, waarbij deze vaak in het water of de olie verdwijnen. Bovendien is het snel (vaak in 5-15 minuten klaar), energiebesparend en geeft het weinig geurtjes in de keuken. Een opsomming van gezonde kookmethodes.

  1. Grillen
    • Hoe werkt het? Voedsel wordt bereid op een grill of grillpan, meestal bij hoge temperatuur, waarbij overtollig vet wegdruipt.
    • Voordelen: Behoudt voedingsstoffen, voegt een rokerige smaak toe zonder extra vet, en is geschikt voor vlees, vis, groenten en zelfs fruit. Het vetgehalte blijft laag omdat vet tijdens het grillen wegsmelt.
  2. Pocheren
  1. Hoe werkt het? Ingrediënten worden zachtjes gekookt in een vloeistof (water, bouillon of wijn) bij lage temperatuur (ongeveer 70-80°C).
  2. Voordelen: Geen toegevoegde vetten, behoudt delicate smaken en texturen, vooral ideaal voor vis, eieren en fruit. Voedingsstoffen blijven grotendeels intact omdat de temperatuur laag is.
  3. Bakken in de oven
  1. Hoe werkt het? Voedsel wordt bereid in een oven met droge hitte, vaak op een bakplaat of in een ovenschaal.
  2. Voordelen: Weinig of geen olie nodig, geschikt voor grote porties, en behoudt smaak en voedingsstoffen. Ideaal voor groenten, vlees en vis.
  3. Roerbakken
  1. Hoe werkt het? Ingrediënten worden snel op hoog vuur gebakken in een wok of pan met minimale olie.
  2. Voordelen: Snelle bereiding behoudt knapperigheid en voedingsstoffen van groenten. Weinig vet nodig als je een goede anti-aanbakpan gebruikt. Perfect voor gemengde groenten, mager vlees of tofu.
  3. Sous-vide
  1. Hoe werkt het? Voedsel wordt vacuüm verpakt en langzaam gegaard in een waterbad op een constante, lage temperatuur (meestal 50-70°C).
  2. Voordelen: Maximale behoud van smaak, textuur en voedingsstoffen. Geen vet nodig en vlees blijft sappig. Ideaal voor precisiekoken.
  3. Koken in bouillon
  1. Hoe werkt het? Groenten, granen of eiwitten worden gekookt in een smaakvolle bouillon in plaats van water, wat smaak toevoegt zonder extra calorieën.
  2. Voordelen: Beperkt verlies van voedingsstoffen als je de bouillon hergebruikt (bijvoorbeeld voor soep). Laag in vet 
  3. Rauwe bereiding 
  1. Hoe werkt het? Ingrediënten worden niet verhit, maar rauw gegeten, zoals in salades, smoothies
  2. Voordelen: Maximaal behoud van vitaminen, mineralen en enzymen, omdat er geen hitte wordt gebruikt. Geen vet nodig en snel te bereiden.

Het zijn gezonde kookmethodes, maar kies vooral dié welke het best bij je passen.

Gekarameliseerde verse zilveruitjes

Al langer heb ik mijn zinnen gezet op het karameliseren van verse zilveruitjes. Maar, het is nog niet zo makkelijk om aan goede verse zilveruitjes te komen. De betere groentewinkel heeft ze, maar niet altijd. Tijdens het doen van de boodschappen bleek dat onze vaste groenteman mooie verse zilveruitjes verkoopt voor een leuke prijs. Er komen twee projecten aan, gekarameliseerde verse zilveruitjes en ingemaakte verse zilveruitjes. Ik begin met het eerste.

Allereerst de keuze voor de zilveruitjes. De meest geschikte zijn de stevige kleine zilveruitjes van rond  de 1,5 cm doorsnede. Het pellen kan een gepriegel zijn. Snijd een kruisje aan de onderkant en dompel de uitjes voor een minuut in kokend water. Het pellen wordt een stuk makkelijker.

Ingrediënten: 250 gr verse zilveruitjes, 13 gr boter, 1 el ghee, 25 gr suiker, 100 ml rode wijn, 1/2 el balsamicoazijn, 1/2 el honing, 2 takjes verse tijm, zout naar smaak.

Aan de slag met Gekarameliseerde verse zilveruitjes

Op middelhoog vuur worden in een pan met dikke bodem de boter en ghee verhit. Voeg de suiker en wat zout toe en roer tot de suiker smelt. Voeg de gepelde uitjes toe en spatel ze door het mengsel zodat de uitjes rondom bedekt zijn. Het geheel afblussen met de wijn, balsamicoazijn en de honing. De takjes tijm toevoegen en het geheel aan de kook brengen. Dat kan het vuur laag, de deksel op de pan en zachtjes laten sudderen voor een minuut of 35.

Tijd om de takjes tijm uit het mengsel te halen en wat water toe te voegen. De komende 10 minuten laten pruttelen en in te dikken op laag vuur tot de uitjes goudbruin zijn en het vocht is verdampt tot een stroperig geheel. Spatel de uitjes voorzichtig om en om. Serveer de uitjes lauwwarm of koud.

De volgende keer probeer ik de verse zilveruitjes te karameliseren in de slowcooker.

Steeds als we bij de groenteman komen liggen ze me aan te staren; verse zilveruitjes. Eerder maakte ik al gekarameliseerde verse zilveruitjes in de slowcooker en in de koekenpan. Nu staat op het programma zilveruitjes zelf inmaken. Een experiment. Maar waarom zou het het willen, zelf inmaken?
Verse zilveruitjes gekarameliseerd Gekarameliseerde verse zilveruitjes

Geverifieerd door ExactMetrics